1. Xuất thân từ “gia tộc Steinweg”
Grotrian-Steinweg – hay chỉ còn gọi là “Grotrian” tại Mỹ – bắt nguồn từ nhà sản xuất piano đầu tiên của Heinrich Engelhard Steinweg, người sau này nhập cư sang Mỹ và sáng lập Steinway & Sons (1853). Còn tại Đức, con trai ông – C.F. Theodor Steinweg – tiếp tục điều hành nhà máy tại Braunschweig.
Năm 1856, doanh nhân Friedrich Grotrian tham gia vào công ty và chính thức mua lại cổ phần năm 1865, từ đó hình thành thương hiệu: Grotrian, Helfferich, Schulz, Th. Steinweg Nachf., có nghĩa là “Người kế nhiệm Theodor Steinweg.”
2. Giai đoạn hoàng kim: Thế kỷ 19–đầu 20
Grotrian-Steinweg từng là một trong những nhà sản xuất piano danh giá nhất châu Âu:
- Được ưa chuộng bởi các nghệ sĩ huyền thoại: Clara Schumann, Paderewski, Eugen d’Albert…
- Gặt hái nhiều giải thưởng: Đặc biệt là tại Hội chợ Thế giới Chicago 1893.
- Mạng lưới mạnh mẽ: Gồm các showroom tại Berlin, Leipzig, Königsberg, London.
- Đỉnh cao thập niên 1920: Hãng có 1.000 công nhân, sản xuất 3.000 cây đàn mỗi năm.
3. Sự suy thoái và phục hồi sau chiến tranh
Thập niên 1930: Suy thoái kinh tế toàn cầu khiến sản lượng đàn giảm mạnh.
Thập niên 1940: Nhà máy bị phá hủy hoàn toàn do bom Mỹ trong Thế chiến II.
Tuy nhiên, gia đình Grotrian đã kiên cường tái thiết nhà máy. Đến năm 1954, họ sáng lập cuộc thi piano “Grotrian-Steinweg Klavierspielwettbewerb” – nơi phát hiện nhiều tài năng trẻ như Lars Vogt hay Ragna Schirmer.
4. Tranh chấp pháp lý với Steinway & Sons tại Hoa Kỳ
- Giai đoạn 1960–1975: Grotrian-Steinweg muốn mở rộng thị trường Mỹ. Steinway kiện vì cho rằng tên “Steinweg” gây nhầm lẫn thương hiệu.
- Phán quyết tòa án 1975: Grotrian-Steinweg bị cấm dùng tên “Steinweg” tại Mỹ vì tạo ra hiện tượng “initial interest confusion” – tức sự nhầm lẫn tiềm thức ban đầu dù người mua biết rõ hai thương hiệu khác nhau.
- Giải pháp: Từ năm 1976, hãng dùng tên “Grotrian Piano Company” tại thị trường Bắc Mỹ.
5. Những thế hệ kế thừa và quá trình hiện đại hóa
- 1974: Xây dựng nhà máy mới tại Braunschweig.
- 1999: Quản lý chuyển giao cho Burkhard Stein.
- 2010: Phát hành bản giới hạn 175 năm – model Composé Exclusif.
6. Sự can thiệp của Parsons Music Group
- 2015: Tập đoàn Parsons Music (Hồng Kông) mua lại phần lớn cổ phần Grotrian. Tuy nhiên, gia đình Grotrian vẫn giữ một phần cổ phần.
- 2017: Ra mắt dòng “Wilhelm Grotrian” – sản xuất tại Trung Quốc, hướng đến phân khúc phổ thông.
- 2024–2025: Do khủng hoảng tài chính và xung đột lao động, nhà máy tại Đức bị đóng cửa. Grotrian chính thức nộp đơn phá sản. Parsons không công bố kế hoạch tiếp theo.
7. Dòng sản phẩm cuối cùng
Grand Piano:
| Model | Chiều dài | Trọng lượng |
|---|---|---|
| G-277 | 277 cm | 550 kg |
| G-225 | 225 cm | 400 kg |
| G-208 | 208 cm | 350 kg |
| G-192 | 192 cm | 320 kg |
| G-165 | 165 cm | 290 kg |
Upright Piano:
| Model | Chiều cao | Trọng lượng |
|---|---|---|
| G-132 | 132 cm | 295 kg |
| G-124 | 124 cm | 255 kg |
| G-118 | 118 cm | 220 kg |
| G-114 | 114 cm | 215 kg |
| G-113 | 113 cm | 220 kg |
8. Lời kết: Di sản có thể mất, nhưng ký ức vẫn còn
Sự ra đi của Grotrian – nếu chỉ còn là cái tên dưới tay một tập đoàn – không chỉ là mất mát về sản phẩm, mà là mất mát về phẩm giá nghề nghiệp, về ký ức của một thời đại nơi tiếng đàn là kết tinh của trí tuệ, kỹ nghệ và sự tận tâm.
Ở Piano Đức Trí, chúng tôi không chỉ kể lại những câu chuyện như thế – mà còn gìn giữ chúng. Mỗi cây đàn thủ công còn sót lại từ Grotrian-Steinweg xứng đáng được xem như một nhân chứng sống của văn minh âm nhạc.
📎 Tài liệu tham khảo chính:
- NDR.de – 29/08/2024
- The Times UK – 29/12/2024
- Wikipedia – Grotrian-Steinweg
- Grotrian.de (archived version)
- Fanpage: https://www.facebook.com/profile.php?id=100063580831186
Câu hỏi thường gặp về đàn Piano Grotrian
1. Grotrian có phải là thương hiệu piano Đức không?
Có. Grotrian là một thương hiệu piano cao cấp đến từ Braunschweig, Đức, với lịch sử chế tác đàn thủ công từ năm 1835. Các sản phẩm truyền thống của Grotrian từng được giới nghệ sĩ và chuyên gia đánh giá rất cao, ngang tầm với các thương hiệu như Bechstein hay Blüthner.
2. Grotrian có liên quan gì đến Steinway & Sons không?
Có nguồn gốc liên quan. Grotrian-Steinweg từng có quan hệ lịch sử với gia đình Steinweg – những người sau này di cư sang Mỹ và thành lập Steinway & Sons. Tuy nhiên, từ năm 1865 hai thương hiệu đã tách rời. Năm 1976, Grotrian bị cấm sử dụng tên “Steinweg” tại Mỹ để tránh nhầm lẫn với Steinway & Sons. Từ đó, thương hiệu chỉ còn là Grotrian.
3. Grotrian hiện nay còn sản xuất tại Đức không?
Tình hình đã thay đổi. Trước năm 2024, các cây đàn Grotrian cao cấp vẫn được sản xuất tại nhà máy ở Braunschweig, Đức. Tuy nhiên, đến tháng 1/2025, nhà máy đã đóng cửa hoàn toàn, toàn bộ nhân sự tại Đức bị sa thải theo yêu cầu của tập đoàn chủ quản Parsons Music (Hồng Kông). Vì vậy, việc sản xuất tại Đức hiện không còn tiếp tục.
4. Chất lượng đàn Grotrian sau khi bị Parsons thâu tóm có bị ảnh hưởng không?
Có nguy cơ bị ảnh hưởng. Việc toàn bộ đội ngũ kỹ sư, nghệ nhân và quản lý người Đức bị cho nghỉ việc, kết hợp với khả năng chuyển dây chuyền sản xuất sang Trung Quốc, khiến chất lượng sản phẩm Grotrian-Parsons bị đặt dấu hỏi lớn. Khách hàng cần thận trọng và tìm hiểu kỹ nguồn gốc cây đàn trước khi mua.
5. Grotrian hiện nay có bị nhầm lẫn với các dòng đàn khác như Wilhelm Grotrian không?
Có. Trên thị trường, Grotrian và Wilhelm Grotrian đôi khi được quảng bá cùng lúc với xuất xứ Đức, tạo cảm giác chúng tương đương. Tuy nhiên, Wilhelm Grotrian là một dòng sản phẩm tách biệt, sản xuất tại Trung Quốc, không đồng nhất với Grotrian lịch sử sản xuất tại Đức. Người mua nên kiểm tra kỹ thông tin sản phẩm và giấy chứng nhận xuất xứ.
6. Nếu mua đàn Grotrian sau năm 2024, tôi có được hưởng chế độ bảo hành chính hãng không?
Chưa rõ ràng. Khi Grotrian tuyên bố phá sản và nhà máy tại Đức đóng cửa, nhiều cam kết hậu mãi, bảo hành chính hãng có thể không còn giá trị pháp lý rõ ràng. Việc bảo hành phụ thuộc vào chính sách riêng của các nhà phân phối và đại lý, không còn dựa trên hệ thống Grotrian gốc như trước. Người mua sau năm 2024 nên kiểm tra kỹ khả năng bảo hành của đơn vị cung cấp.
7. Làm sao để biết cây đàn Grotrian tôi mua còn là hàng chính hãng sản xuất tại Đức?
Bạn có thể kiểm tra bằng cách:
• Yêu cầu chứng chỉ xuất xứ CO và CQ (Certificate of Origin và Certificate of Quality) từ nhà phân phối.
• Kiểm tra thông tin với website chính thức (nếu còn hoạt động đầy đủ).
8. Tôi có nên đầu tư vào đàn piano Grotrian thời điểm này không?
Cần cân nhắc kỹ. Với những cây đàn sản xuất trước năm 2023–2024, đặc biệt còn nguyên gốc Đức, thì Grotrian vẫn là một lựa chọn đáng giá về chất lượng âm thanh và giá trị sưu tầm. Tuy nhiên, với những model mới sau khi Parsons tiếp quản toàn bộ (2015), khách hàng nên tìm hiểu kỹ xuất xứ, kiểm chứng minh bạch sản phẩm, và cân nhắc hậu mãi trước khi quyết định.
9. Tôi nên mua đàn Grotrian ở đâu để đảm bảo uy tín?
Hãy lựa chọn các nhà phân phối:
• Có giấy chứng nhận là đại lý chính hãng rõ ràng từ Grotrian.
• Có chính sách bảo hành minh bạch bằng văn bản.
• Có kinh nghiệm và năng lực kỹ thuật để bảo trì lâu dài (nếu hãng không còn hoạt động).
